یادگیری زبان انگلیسی بدون تسلط بر گرامر تقریباً غیرممکن است. گرامر همان ستون اصلی زبان است که به ما کمک می‌کند جمله‌ها را درست بسازیم و منظورمان را شفاف منتقل کنیم. خیلی از زبان‌آموزان فکر می‌کنند گرامر خسته‌کننده است، اما اگر آن را مرحله‌به‌مرحله از سطح مبتدی تا پیشرفته دنبال کنیم، متوجه می‌شویم که نه‌تنها پیچیده نیست، بلکه جذاب و کاربردی هم است در این مسیر استفاده از منابع معتبر و حتی خرید کتاب گرامر زبان انگلیسی می‌تواند به شما کمک کند تا یادگیری‌تان ساختاریافته‌تر و اصولی‌تر پیش برود. در این مطلب، شما با مسیری آشنا می‌شوید که گرامر زبان انگلیسی از صفر تا صد آموزش می‌دهد؛ مسیری که هم برای شروع مناسب است و هم شما را تا سطح پیشرفته پیش می‌برد.

زمان حالِ ساده (Simple Present)

کاربردها: زمان حال ساده برای بیان عادت‌ها و روتین‌ها (I wake up at 7), حقایق عمومی و علمی (Water boils at 100°C), برنامه‌های ثابت/زمان‌بندی رسمی (The train leaves at 6 p.m.) و «افعال حالت» یا ذهنی که معمولاً ing نمی‌گیرند (I know/like/believe) به‌کار می‌رود. نکته‌ی کلیدی این است که حال ساده روی «تکرار» و «ثبات» تأکید دارد و برای بیان عادات، حقایق کلی و وضعیت‌های پایدار به‌کار می‌رود، نه برای توصیف لحظه‌ی حال یا عمل در حال انجام.

ساختارهای مثبت/منفی/سؤالی (افعالِ اصلی):

• مثبت: I/you/we/they + base verb → They play chess. | he/she/it + base+s/es → She plays chess.
• منفی: do/does + not + base → I don’t eat meat. | He doesn’t eat meat.
• سؤالی: Do/Does + subject + base? → Do you work here? | Does he work here?

فعل be در حال ساده:

• مثبت: I am / You/We/They are / He/She/It is → She is a doctor.
• منفی: am not / isn’t / aren’t → They aren’t ready.
• سؤالی: Am/Is/Are + subject? → Is he at home?

قوانین افزودن s/es برای سوم‌شخص مفرد:

• بیشتر افعال: work → works
• افعالی که به -ch, -sh, -s, -x, -o ختم می‌شوند: watch → watches, go → goes
• افعالی که به -y با حرف بی‌صدا قبلش ختم می‌شوند: study → studies (اما play → plays)
• اگر قبل از -y حرف صدادار باشه (play → plays)، y تغییر نمی‌کند
• have → has

قیدهای بسامد و جایگاهشان:
always, usually, often, sometimes, rarely, never معمولاً پیش از فعل اصلی و پس از فعل be می‌آیند:

• She often studies at night.
• He is usually calm.

اشتباهات رایج و اصلاح آن‌ها:

استفاده‌ی اشتباه از حال استمراری برای عادت‌ها

❌ I am going to school every day.
✅ I go to school every day.

فراموشی s سوم‌شخص

❌ He go to work.
✅ He goes to work.

ترکیب نادرست do/does با be

❌ He doesn’t is here.
✅ He isn’t here.
✅ He doesn’t work here.

جای‌گذاری غلط قیدهای بسامد

❌ She studies often at night.
✅ She often studies at night.

حروف اضافه‌ی زمان/روز

❌ in Monday morning / at the morning
✅ on Monday morning / in the morning

راهبرد یادگیری و تمرین هدفمند:

• یک «روتین روزانه» واقعی خودتان را با حال ساده بنویسید (۵–۷ جمله). قید بسامد را به‌صورت آگاهانه در ۳ جمله به‌کار ببرید.
• ۱۰ فعل پرتکرار انتخاب کنید و صرف سوم‌شخص مفردشان را روی فلش‌کارت تمرین کنید (go/goes, do/does, study/studies …).
• از اخبار/تقویم رسمی نمونه بگیرید و دو جمله‌ی برنامه‌محور بنویسید: The museum opens at 9.
• مینیمال درک شنیداری: یک ویدئوی ۱ دقیقه‌ای روزمره پیدا کنید و هر جا گوینده از عادات/حقایق گفت، جمله را «هم‌زمان» توقف و بازنویسی کنید.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. She ___ (watch) the news every night. → watches
2. Do they ___ (live) near here? → live
3. He ___ (not/like) spicy food. → doesn’t like
4. The bus ___ (leave) at 7:30. → leaves
5. I ___ (be) usually free on Fridays. → am (اما: I am usually free …)
6. ___ she ___ (work) on weekends? → Does / work

زمان گذشته ساده (Simple Past)

کاربردها:
زمان گذشته ساده برای بیان اتفاقاتی به کار می‌رود که در گذشته رخ داده‌اند و تمام شده‌اند. این زمان می‌تواند برای یک عمل کوتاه (She called me yesterday), مجموعه‌ای از اتفاقات پشت سر هم (He entered the room, sat down, and opened the book), یا عادت‌های گذشته (When I was a child, I played football every day) به کار رود. همچنین، برای روایت داستان‌ها یا گزارش حوادث روزمره در زمان گذشته کاربرد زیادی دارد.

ساختار جملات مثبت:

• فاعل + فعل گذشته (Past form)
  • I visited London last year.
  • She cooked dinner last night.

افعال در گذشته ساده دو دسته‌اند: باقاعده (Regular) و بی‌قاعده (Irregular).

• افعال باقاعده: به انتهای آن‌ها «ed» اضافه می‌شود.
  • work → worked, play → played, study → studied
• افعال بی‌قاعده: تغییر شکلی غیرقابل پیش‌بینی دارند و باید حفظ شوند.
  • go → went, have → had, buy → bought

ساختار جملات منفی:
در جملات منفی از فعل کمکی did not (didn’t) + فعل ساده استفاده می‌کنیم:

• I didn’t watch TV yesterday.
• They didn’t go to the party.

ساختار جملات پرسشی:
با آوردن Did در ابتدای جمله ساخته می‌شوند:

• Did you finish your homework?
• Did she meet her friends last week?

قیدهای زمان رایج:
برای مشخص کردن گذشته، از قیدهای زیر استفاده می‌کنیم:

• yesterday, last night, last week, two days ago, in 2010, when I was a child

اشتباهات رایج:

استفاده از فعل گذشته همراه با did

❌ She didn’t went to school.
✅ She didn’t go to school.

فراموشی در به‌کار بردن «ed» در افعال باقاعده

❌ I watch TV yesterday.
✅ I watched TV yesterday.

اشتباه در ترتیب کلمات جمله پرسشی

❌ You did go to school?
✅ Did you go to school?

 

تفاوت کلیدی با حال ساده:

• حال ساده: بیان عادت‌های جاری یا حقایق → I go to school every day.
• گذشته ساده: بیان کاری تمام‌شده در گذشته → I went to school yesterday.

راهبرد یادگیری و تمرین:

• یک دفترچه مخصوص «افعال بی‌قاعده» داشته باشید و هر روز ۵ فعل جدید با معنی و جمله مثال بنویسید.
• خاطرات روز گذشته‌تان را در ۵ جمله با گذشته ساده بازنویسی کنید.
• یک خبر یا داستان کوتاه پیدا کنید و زمان افعال را مشخص کنید تا ببینید چرا نویسنده از گذشته ساده استفاده کرده است.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. They ___ (visit) their grandparents last weekend. → visited
2. Did you ___ (see) that movie yesterday? → see
3. I ___ (not/go) to work because I was sick. → didn’t go
4. She ___ (buy) a new phone two days ago. → bought
5. We ___ (play) football after school. → played

زمان آینده ساده (Simple Future)

کاربردها:
زمان آینده ساده برای بیان کارهایی استفاده می‌شود که در آینده اتفاق خواهند افتاد. این زمان ساده‌ترین راه برای صحبت کردن درباره آینده است و در سه موقعیت اصلی کاربرد دارد:

1. تصمیم‌های آنی (وقتی در لحظه تصمیم می‌گیری):

• I’m thirsty. I will drink some water.

1. پیش‌بینی‌ها (وقایعی که فکر می‌کنیم در آینده رخ می‌دهد):

• It will rain tomorrow.

1. وعده‌ها و پیشنهادها:

• I will help you with your homework.

ساختار جملات مثبت:
فاعل + will + فعل ساده (base form)

• I will call you tomorrow.
• They will arrive at 8 o’clock.

ساختار جملات منفی:
فاعل + will not (won’t) + فعل ساده

• I won’t be late.
• She won’t forget your birthday.

ساختار جملات پرسشی:
Will + فاعل + فعل ساده؟

• Will you join us for dinner?
• Will they travel next month?

تفاوت will با be going to:
بسیاری از زبان‌آموزان این دو را یکی می‌دانند، اما تفاوت دارند:

• will: برای تصمیم‌های آنی و پیش‌بینی‌ها.
  • I think she will pass the exam.
• be going to: برای برنامه‌ها یا قصدهای از قبل مشخص‌شده.
  • I am going to visit my grandparents this weekend.

قیدهای زمان رایج در آینده ساده:

• tomorrow, next week, in two days, soon, in the future
• I will see you next Monday.
• She will start her new job in two weeks.

اشتباهات رایج:

استفاده از فعل گذشته یا حال به جای فعل ساده بعد از will

❌ She will goes to school.
✅ She will go to school.

اشتباه در منفی‌سازی

❌ He don’t will come.
✅ He won’t come.

استفاده‌ی اشتباه از will به جای حال استمراری برای برنامه‌های قطعی

❌ The train will leave at 7 p.m.
✅ The train leaves at 7 p.m.

راهبرد یادگیری و تمرین:

• برای فردا یا هفته آینده برنامه‌ای واقعی دارید؟ آن را با ۵ جمله در آینده ساده بنویسید.
  • I will study English tomorrow.
  • We will have a meeting next week.
• یک بازی ساده انجام دهید: از یک دوست بخواهید از شما سؤال بپرسد (Will you…?) و شما جواب کوتاه بدهید: Yes, I will / No, I won’t.
• پیش‌بینی‌های بامزه درباره آینده‌ی خودتان بنویسید: I will be rich. I will travel the world.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. She ___ (call) you later. → will call
2. I ___ (not/go) to the party. → won’t go
3. ___ you ___ (help) me with my project? → Will / help
4. They ___ (visit) Paris next summer. → will visit
5. He thinks it ___ (rain) tomorrow. → will rain

ضمایر (Pronouns)

کاربردها و اهمیت:
چرا باید گرامر انگلیسی یاد بگیریم؟ یکی از دلایل مهم این است که ساختارهایی مثل ضمایر (Pronouns) به ما کمک می‌کنند متن روان‌تر و قابل‌فهم‌تری بسازیم. ضمایر کلماتی هستند که به جای اسم به کار می‌روند تا از تکرار بی‌مورد جلوگیری شود. تصور کنید مجبور باشید در یک متن بارها اسم «Ali» را تکرار کنید: Ali is a student. Ali likes football. Ali studies English every day. این جملات سنگین و تکراری می‌شوند. اما با استفاده از ضمیر، متن طبیعی‌تر خواهد بود: Ali is a student. He likes football. He studies English every day. همین ویژگی ضمایر باعث می‌شود که فهم متن برای خواننده یا شنونده ساده‌تر شود.

انواع ضمایر و کاربرد آن‌ها:

1. ضمایر فاعلی (Subject Pronouns):
   برای انجام‌دهنده‌ی عمل جمله به کار می‌روند.

• I, you, he, she, it, we, they
• She works hard.
• They play football.

1. ضمایر مفعولی (Object Pronouns):
   برای مفعول یا دریافت‌کننده‌ی عمل استفاده می‌شوند.

• me, you, him, her, it, us, them
• I saw him yesterday.
• She invited us to the party.

1. ضمایر ملکی (Possessive Pronouns):
   برای نشان دادن مالکیت.

• mine, yours, his, hers, its, ours, theirs
• This book is mine.
• That car is theirs.

1. صفات ملکی (Possessive Adjectives):
   قبل از اسم می‌آیند تا مالکیت را نشان دهند.

• my, your, his, her, its, our, their
• This is my house.
• Their teacher is very kind.

1. ضمایر انعکاسی (Reflexive Pronouns):
   وقتی فاعل و مفعول یک نفر/چیز باشند.

• myself, yourself, himself, herself, itself, ourselves, yourselves, themselves
• I taught myself English.
• She looked at herself in the mirror.

1. ضمایر اشاره (Demonstrative Pronouns):
   برای اشاره به اشیاء یا افراد.

• this, that, these, those
• This is my friend.
• Those are expensive shoes.

اشتباهات رایج زبان‌آموزان:

استفاده‌ی اشتباه از ضمایر فاعلی و مفعولی

❌ Me go to school every day.
✅ I go to school every day.

❌ He saw I yesterday.
✅ He saw me yesterday.

اشتباه در ضمایر ملکی

❌ This book is my.
✅ This book is mine.

استفاده‌ی نادرست از ضمایر انعکاسی

❌ She enjoyed herself party.
✅ She enjoyed herself at the party.

اشتباه در تطابق جمع و مفرد

❌ These car is red.
✅ This car is red.

❌ This books are mine.
✅ These books are mine.

راهبرد یادگیری و تمرین:

• یک متن کوتاه (۵–۶ جمله) درباره خودتان بنویسید و به جای اسم‌ها از ضمایر مناسب استفاده کنید.
• برای هر ضمیر (مثل he, him, his) سه جمله بسازید تا تفاوت آن‌ها برایتان روشن شود.
• از فلش‌کارت استفاده کنید: یک طرف ضمیر، طرف دیگر جمله‌ی نمونه.
• تمرین شنیداری انجام دهید: هنگام گوش دادن به پادکست یا فیلم، ضمایری که می‌شنوید را یادداشت کنید.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. This is Sara. ___ is my friend. → She
2. I saw John yesterday. I talked to ___. → him
3. This car belongs to Ali. It’s ___. → his
4. We helped ___. (ourselves / us) → ourselves
5. ___ is my book, not yours. → This

صفت‌ها و قیدها (Adjectives & Adverbs)

اهمیت و کاربرد:
یکی از بخش‌های مهم در یادگیری گرامر زبان انگلیسی، شناخت صفت‌ها (Adjectives) و قیدها (Adverbs) است. صفت‌ها ویژگی یا حالت اسم‌ها را توصیف می‌کنند، در حالی که قیدها معمولاً فعل، صفت یا حتی قید دیگر را توضیح می‌دهند. تسلط بر این دو بخش به شما کمک می‌کند جمله‌هایتان دقیق‌تر، توصیفی‌تر و جذاب‌تر شوند. برای مثال، مقایسه کنید:

• She is a girl. (او یک دختر است.)
• She is a beautiful girl. (او یک دختر زیباست.)
  تفاوت این دو جمله نشان می‌دهد که چطور یک صفت می‌تواند جمله‌ای ساده را پرمعنی‌تر کند.

صفت‌ها (Adjectives):

• جایگاه: معمولاً قبل از اسم می‌آیند: a big house, a red car.
• گاهی بعد از فعل be, seem, look می‌آیند: She is happy.
• برای ترتیب چند صفت، قانون «opinion-size-age-shape-color-origin-material-purpose + noun» رعایت می‌شود.
  • a beautiful small old round red Italian wooden dining table

درجه‌بندی صفات:

1. حالت عادی: tall, smart
2. حالت تفضیلی (Comparative): با -er یا more ساخته می‌شود.
   • She is taller than her brother.
3. حالت عالی (Superlative): با -est یا most ساخته می‌شود.
   • This is the most interesting book I have ever read.

قیدها (Adverbs):

• بیشتر قیدها با افزودن -ly به صفت ساخته می‌شوند: quick → quickly, careful → carefully
• انواع مهم قیدها:
  1. قید حالت (Adverbs of Manner): نحوه‌ی انجام عمل را نشان می‌دهد.
     • He speaks slowly.
  2. قید زمان (Adverbs of Time): زمان وقوع عمل.
     • I saw him yesterday.
  3. قید مکان (Adverbs of Place): مکان وقوع عمل.
     • She is waiting outside.
  4. قید تکرار (Adverbs of Frequency): دفعات وقوع عمل.
     • I always wake up early.
  5. قید میزان (Adverbs of Degree): شدت عمل یا حالت.
     • It is very cold today.

اشتباهات رایج زبان‌آموزان:

استفاده از صفت به جای قید

❌ She sings beautiful.
✅ She sings beautifully.

استفاده از قید در جایگاه صفت

❌ He is happily.
✅ He is happy.

ترتیب اشتباه صفات

❌ a red big car
✅ a big red car

اشتباه در تفضیلی‌ها

❌ She is more taller than me.
✅ She is taller than me.

راهبرد یادگیری و تمرین:

• یک عکس انتخاب کنید و آن را با ۵ صفت توصیف کنید: a tall man, a modern building, a green car.
• همان جمله‌ها را با قید بازنویسی کنید: The man walks slowly. The car moves quickly.
• لیستی از صفات پرکاربرد (happy, good, small, important, expensive) بسازید و برای هرکدام یک قید متناظر (happily, well, small → ×, importantly, expensively) تمرین کنید.
• هنگام دیدن فیلم یا خواندن متن، صفات و قیدها را هایلایت کنید و کاربردشان را بررسی کنید.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. She is a ___ (beautiful/beautifully) singer. → beautiful
2. He runs very ___ (fast/fastly). → fast
3. This exam is ___ (difficult/more difficult) than the last one. → more difficult
4. My house is the ___ (big/biggest) in our neighborhood. → biggest
5. They arrived ___ (early/earlier) than us. → earlier

حروف اضافه (Prepositions)

اهمیت و کاربرد:
حروف اضافه (Prepositions) یکی از مهم‌ترین و در عین حال چالش‌برانگیزترین بخش‌های گرامر انگلیسی هستند. این کلمات معمولاً قبل از اسم یا ضمیر می‌آیند و رابطه‌ی آن‌ها را با سایر اجزای جمله مشخص می‌کنند. این روابط می‌توانند مربوط به مکان، زمان، جهت، ابزار، علت، مقایسه و حتی ساختارهای اصطلاحی باشند. بدون یادگیری درست حروف اضافه، جملات شما ناقص یا گیج‌کننده خواهند بود. به عنوان مثال:

❌ I am in the bus. (در انگلیسی آمریکایی/بریتانیایی درست نیست)
✅ I am on the bus.

دسته‌بندی مهم حروف اضافه:

1. حروف اضافه مکان (Prepositions of Place):

• in, on, at, under, over, between, among, next to, behind, in front of
• The keys are on the table.
• She is at the bus stop.

1. حروف اضافه زمان (Prepositions of Time):

• at, on, in, during, for, since, by, until
• I was born in 1995.
• We will meet at 5 o’clock.
• She has lived here since 2010.

1. حروف اضافه جهت/حرکت (Prepositions of Direction/Movement):

• to, into, onto, out of, towards, along, across, through
• She went into the room.
• We walked across the street.

1. حروف اضافه علت/ابزار (Cause/Instrument):

• because of, due to, by, with
• He succeeded because of his hard work.
• The window was broken by a stone.

1. عبارات اصطلاحی با حروف اضافه (Prepositional Phrases):

• at risk, in charge of, on time, out of control, by accident, for example
• She is in charge of the marketing team.

نکات کلیدی در استفاده از حروف اضافه:

• تفاوت در زبان‌ها: بسیاری از خطاهای زبان‌آموزان ایرانی به دلیل ترجمه‌ی تحت‌اللفظی از فارسی است.

❌ Married with Ali
✅ Married to Ali

• ترکیب ثابت (Collocations): بعضی افعال همیشه با یک حرف اضافه خاص می‌آیند.
  • depend on, interested in, good at, worried about
  • She is interested in music.
• تفاوت British و American English:
  • BrE: at the weekend | AmE: on the weekend

اشتباهات رایج زبان‌آموزان:

انتخاب حرف اضافه اشتباه

❌ I am good in English.
✅ I am good at English.

حذف حرف اضافه

❌ She is married Ali.
✅ She is married to Ali.

استفاده‌ی نادرست در زمان‌ها

❌ I was born at 1995.
✅ I was born in 1995.

اشتباه در تفاوت in / on / at

❌ I am in the bus.
✅ I am on the bus.

راهبرد یادگیری و تمرین:

• یک جدول بسازید و حروف اضافه مکان، زمان و حرکت را با مثال‌های ساده دسته‌بندی کنید.
• روزانه ۵ ترکیب پرکاربرد (مثل interested in, good at) را تمرین و در جمله به کار ببرید.
• هنگام خواندن متن یا دیدن فیلم، حروف اضافه را هایلایت کنید و توجه کنید که قبل و بعدشان چه آمده است.
• با دوستان یا در کلاس، تمرین «تصویر توصیفی» انجام دهید: یک تصویر انتخاب کنید و با استفاده از حروف اضافه مکان، موقعیت اشیاء را توصیف کنید.
  • The cat is under the table. The picture is on the wall.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. She is interested ___ music. → in
2. We met ___ Monday afternoon. → on
3. The children are playing ___ the garden. → in
4. He is good ___ playing chess. → at
5. They walked ___ the bridge. → across

زمان‌های ترکیبی (Perfect Tenses)

اهمیت و کاربرد:
زمان‌های ترکیبی یا Perfect Tenses یکی از ستون‌های اصلی گرامر هستند و در تدریس گرامر زبان جایگاهی ویژه دارند، زیرا به زبان‌آموز کمک می‌کنند تا ترتیب دقیق اتفاقات را در گذشته، حال و آینده بیان کند. این زمان‌ها برای کسانی که می‌خواهند به سطح پیشرفته برسند، ضروری‌اند؛ زیرا در متن‌های دانشگاهی، آزمون‌های بین‌المللی و مکالمات رسمی به‌وفور استفاده می‌شوند. یادگیری آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانید رویدادها را دقیق‌تر، منظم‌تر و حرفه‌ای‌تر بیان کنید.

1. حال کامل (Present Perfect)

ساختار:
فاعل + have/has + قسمت سوم فعل (Past Participle)

• I have seen that movie before.
• She has finished her homework.

کاربردها:

• بیان تجربه‌های زندگی: I have traveled to Turkey.
• بیان کاری که از گذشته شروع شده و تا حال ادامه دارد: She has lived here since 2015.
• بیان کاری که تازه تمام شده: He has just left.

قیدهای رایج: already, yet, ever, never, since, for, just

اشتباه رایج:

❌ I have went to school.
✅ I have gone to school.

2. گذشته کامل (Past Perfect)

ساختار:
فاعل + had + قسمت سوم فعل

• I had finished my work before he arrived.
• They had left when we called them.

کاربردها:

• بیان کاری که قبل از یک اتفاق دیگر در گذشته انجام شده است.
• نشان دادن ترتیب زمانی در روایت‌ها و داستان‌ها.

قیدهای رایج: before, after, by the time, when

اشتباه رایج:

❌ When I arrived, she left.
✅ When I arrived, she had left.

3. آینده کامل (Future Perfect)

ساختار:
فاعل + will have + قسمت سوم فعل

• By next year, I will have graduated.
• She will have finished the project by tomorrow.

کاربردها:

• بیان کاری که در یک زمان مشخص در آینده کامل خواهد شد.
• بیشتر در نوشتار رسمی و پیش‌بینی‌های قطعی استفاده می‌شود.

قیدهای رایج: by, by the time, before, in two years

اشتباه رایج:

❌ By next week, I will finish the report.
✅ By next week, I will have finished the report.

مقایسه سریع:

• حال کامل: ارتباط بین گذشته و حال.
• گذشته کامل: تأکید بر اینکه کاری قبل از اتفاق دیگری در گذشته رخ داده.
• آینده کامل: پیش‌بینی یا برنامه‌ای که تا زمان مشخصی در آینده کامل خواهد شد.

راهبرد یادگیری و تمرین:

• یک جدول سه‌ستونه بکشید و مثال‌هایی از هر زمان بنویسید.
• خاطرات روز گذشته را در قالب گذشته کامل بازنویسی کنید.
• برای برنامه‌های آینده خود یک فهرست بنویسید و آن‌ها را در قالب آینده کامل تمرین کنید.
  • By next month, I will have finished my English course.
• هنگام مطالعه متن‌های انگلیسی، جمله‌هایی که زمان کامل دارند را جدا کنید و بررسی کنید چرا نویسنده از آن زمان استفاده کرده است.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. She ___ (live) here since 2010. → has lived
2. They ___ (leave) before we arrived. → had left
3. By next week, I ___ (finish) the book. → will have finished
4. Have you ever ___ (be) to Paris? → been
5. He ___ (not/complete) the task when the manager called. → had not completed

شرطی‌ها (Conditional Sentences)

اهمیت:
جملات و گرامر شرطی برای بیان شرایط و نتایج به کار می‌روند. یادگیری آن‌ها ضروری است چون در مکالمات روزمره، نوشتار رسمی و آزمون‌های بین‌المللی بسیار دیده می‌شوند.

انواع شرطی‌ها:

1. شرطی نوع اول (Real Conditional):
   برای شرایط واقعی یا احتمالی در آینده.

• ساختار: If + present simple, will + base verb
• مثال: If it rains, we will stay home

1. شرطی نوع دوم (Unreal Conditional):
   برای موقعیت‌های خیالی یا غیرواقعی در زمان حال/آینده.

• ساختار: If + past simple, would + base verb
• مثال: If I were rich, I would travel the world

1. شرطی نوع سوم (Past Unreal):
   برای موقعیت‌های غیرواقعی در گذشته.

• ساختار: If + past perfect, would have + past participle
• مثال: If she had studied, she would have passed the exam

1. شرطی‌های ترکیبی:
   گاهی شرط در گذشته است ولی نتیجه در حال/آینده:

• If I had studied harder, I would be at university now.

اشتباهات رایج:

استفاده از will در جمله شرطی

❌ If it will rain…
✅ If it rains

اشتباه در زمان‌ها (شرطی نوع دوم)

❌ If I would know…
✅ If I knew

راهبرد یادگیری:

• با جمله‌های ساده شروع کنید (نوع اول) و بعد سراغ غیرواقعی‌ها بروید.
• هر روز ۳ جمله درباره شرایط مختلف بسازید (امتحان، مسافرت، پول).
• فیلم‌ها و متون انگلیسی پر از مثال شرطی هستند؛ آن‌ها را یادداشت کنید.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. If I ___ (study), I will pass. → study
2. If he ___ (be) taller, he would play basketball. → were
3. If they had called, we ___ (know). → would have known
4. If it rains, we ___ (stay) home. → will stay
5. If I ___ (win) the lottery, I would buy a car. → won

جملات مجهول (Passive Voice)

اهمیت:
جمله‌های مجهول زمانی به‌کار می‌روند که فاعل جمله مهم نیست یا نمی‌خواهیم به آن اشاره کنیم. در متون علمی، رسمی، خبری و حتی روزمره بسیار دیده می‌شوند.

ساختار کلی:
Subject + be + past participle (+ by + agent)

• The book was written by Shakespeare.
• English is spoken all over the world.

نمونه در زمان‌های مختلف:

• حال ساده: The car is washed every day.
• گذشته ساده: The car was washed yesterday.
• آینده ساده: The car will be washed tomorrow.
• حال کامل: The car has been washed.

نکات کلیدی:

• معمولاً فاعل حذف می‌شود اگر مهم نباشد: The window was broken. (نمی‌دانیم چه کسی شکسته است.)
• برای تبدیل جمله معلوم به مجهول، مفعول جمله معلوم تبدیل به فاعل جمله مجهول می‌شود.
  • معلوم: Ali cleaned the room.
  • مجهول: The room was cleaned (by Ali).

اشتباهات رایج:

استفاده از شکل ساده فعل به جای past participle

❌ The letter was write.
✅ The letter was written.

گذاشتن فعل کمکی اشتباه در جملات مجهول

❌ The house is build in 1990.
✅ The house was built in 1990.

راهبرد یادگیری:

• ۵ جمله معلوم بنویسید و آن‌ها را به مجهول تبدیل کنید.
• در اخبار و مقالات علمی به جملات مجهول توجه کنید.
• تمرین شنیداری: جملات مجهول در اخبار (مثل CNN/BBC) را پیدا کنید.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. The letter ___ (send) yesterday. → was sent
2. English ___ (speak) in many countries. → is spoken
3. This house ___ (build) in 2000. → was built
4. The problem ___ (solve) soon. → will be solved
5. The work has ___ (finish). → been finished

جملات موصولی (Relative Clauses)

اهمیت:
جملات موصولی یا Relative Clauses برای توصیف و اضافه کردن اطلاعات بیشتر به اسم‌ها استفاده می‌شوند. این ساختار باعث می‌شود متن‌ها طبیعی‌تر، روان‌تر و دقیق‌تر باشند.

کلمات موصولی رایج (Relative Pronouns):

• who → برای افراد (فاعل)
• whom → برای افراد (مفعول)
• whose → مالکیت
• which → برای اشیاء و حیوانات
• that → برای افراد یا اشیاء (غیررسمی‌تر)
• where, when, why → قیدهای موصولی

انواع جملات موصولی:

1. موصولی تعریف‌کننده (Defining):
   اطلاعات ضروری می‌دهند و حذف‌شان معنی جمله را ناقص می‌کند.

• The man who lives next door is a doctor.
• The book that I bought yesterday is very interesting.

1. موصولی غیرتعریف‌کننده (Non-defining):
   اطلاعات اضافی می‌دهند و با کاما جدا می‌شوند.

• My brother, who lives in Canada, is coming to visit.
• Paris, which is the capital of France, is very beautiful.

اشتباهات رایج:

فراموش کردن ضمیر موصولی

❌ The man lives next door is a doctor.
✅ The man who lives next door is a doctor.

استفاده اشتباه از whose

❌ The man which car is red…
✅ The man whose car is red…

حذف کاما در جملات غیرتعریف‌کننده

❌ My father who is a teacher lives in Tehran.
✅ My father, who is a teacher, lives in Tehran.

نکات کلیدی:

• در زبان محاوره‌ای، ضمیر موصولی (who/that/which) گاهی حذف می‌شود:
  • The book (that) I read was great.
• That معمولاً در جملات غیرتعریف‌کننده استفاده نمی‌شود.

راهبرد یادگیری:

• ۵ جمله درباره دوستان یا اعضای خانواده خود با who/whose بنویسید.
• درباره اشیاء یا مکان‌ها با which/where جمله بسازید.
• هنگام خواندن متن انگلیسی، جملات موصولی را مشخص کنید و بررسی کنید از کدام نوع هستند.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. The teacher ___ teaches us is very kind. → who
2. The city ___ I was born is very old. → where
3. This is the book ___ I told you about. → which/that
4. The girl ___ brother is my friend studies medicine. → whose
5. My laptop, ___ I bought last year, is already broken. → which

نقل قول مستقیم و غیرمستقیم (Direct & Indirect Speech)

اهمیت:
در مکالمات و نوشتار رسمی، خیلی وقت‌ها لازم است حرف‌های دیگران را بازگو کنیم. این کار در انگلیسی با دو روش انجام می‌شود: نقل قول مستقیم (Direct) و نقل قول غیرمستقیم (Indirect).

۱. نقل قول مستقیم (Direct Speech):
وقتی دقیقاً همان چیزی که فرد گفته را داخل گیومه (” “) می‌آوریم.

• She said, “I am tired.”
• Ali asked, “Where are you going?”

در این حالت، زمان فعل تغییر نمی‌کند.

۲. نقل قول غیرمستقیم (Indirect Speech):
وقتی محتوای گفته‌ی فرد را بدون آوردن عین کلمات او بیان می‌کنیم.

• She said that she was tired.
• Ali asked where I was going.

تغییر زمان‌ها در نقل قول غیرمستقیم:
(اگر فعل گزارش در گذشته باشد → زمان‌ها یک پله عقب می‌روند)

• حال ساده → گذشته ساده: “I play football.” → He said he played football.
• حال استمراری → گذشته استمراری: “I am reading.” → She said she was reading.
• حال کامل → گذشته کامل: “I have finished.” → He said he had finished.
• گذشته ساده → گذشته کامل: “I went to school.” → She said she had gone to school.
• will → would: “I will help you.” → He said he would help me.

تغییر ضمایر و قیدهای زمان/مکان:

• this → that
• today → that day
• tomorrow → the next day
• yesterday → the day before
• here → there

اشتباهات رایج:

تغییر ندادن زمان فعل در نقل قول غیرمستقیم

❌ She said she is tired. (گذشته لازم است)
✅ She said she was tired.

حذف نکردن علامت نقل قول در غیرمستقیم

❌ She said “she was tired.
✅ She said she was tired.

اشتباه در ضمایر هنگام تبدیل

❌ He said I was tired. (وقتی منظور “او” است)
✅ He said he was tired.

راهبرد یادگیری:

• چند جمله مستقیم بنویسید و آن‌ها را به غیرمستقیم تبدیل کنید.
• هنگام گوش دادن به فیلم یا پادکست، یک جمله را مستقیم یادداشت کنید و سپس غیرمستقیم بازنویسی کنید.
• در تمرین‌های نوشتاری از said that یا asked if/whether استفاده کنید.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. “I am busy now.” → She said she ___ busy then. → was
2. “We will come tomorrow.” → They said they ___ come the next day. → would
3. “Do you like pizza?” → He asked if I ___ pizza. → liked
4. “I have finished my homework.” → She said she ___ finished her homework. → had
5. “He is waiting outside.” → They said he ___ waiting outside. → was

جملات پیچیده و اتصالات (Complex Sentences & Conjunctions)

اهمیت:
یکی از نکات طلایی برای یادگیری گرامر انگلیسی این است که برای رسیدن به سطح پیشرفتهدر زبان، کافی نیست فقط جمله‌های ساده بسازیم. زبان‌آموز باید بتواند چند ایده را در یک جمله به‌هم وصل کند. این کار با استفاده از جملات پیچیده (Complex Sentences) و اتصالات (Conjunctions) انجام می‌شود. چنین جمله‌هایی در مقالات دانشگاهی، نوشتار رسمی و حتی مکالمات روزمره طبیعی‌تر و حرفه‌ای‌تر به نظر می‌رسند.

۱. جملات ساده، مرکب و پیچیده:

• Simple Sentence (ساده): یک جمله با یک فعل.
  • I like coffee.
• Compound Sentence (مرکب): دو جمله مستقل که با Conjunction وصل شده‌اند.
  • I like coffee, and I like tea.
• Complex Sentence (پیچیده): یک جمله اصلی + یک جمله وابسته.
  • I like coffee because it keeps me awake.

۲. انواع Conjunctions (حروف ربط):

1. Coordinating Conjunctions (هماهنگ‌کننده): for, and, nor, but, or, yet, so (یادگیری با کلمه FANBOYS آسان است).
   • I was tired, but I finished my work.
2. Subordinating Conjunctions (وابسته‌ساز): because, although, if, when, since, while, unless
   • I stayed home because it was raining.
3. Correlative Conjunctions (جفتی): both … and, either … or, not only … but also
   • She is not only smart but also hardworking.

۳. کاربردهای رایج:

• علت و نتیجه: because, so, therefore
• مقایسه/تضاد: but, although, however
• زمان: when, after, before, until, while
• شرط: if, unless, provided that

اشتباهات رایج:

استفاده از دو جمله کامل بدون ربط

❌ I like coffee I drink it every morning.
✅ I like coffee, and I drink it every morning.

تکرار بی‌مورد Conjunction

❌ Because I was tired, so I slept early.
✅ Because I was tired, I slept early.

جابجایی ترتیب جمله وابسته

✅ Although it was late, he kept working.
❌ He kept working although was late.

راهبرد یادگیری:

• یک لیست از Conjunctionهای پرکاربرد بسازید و برای هرکدام ۲ جمله بنویسید.
• یک متن کوتاه ساده بردارید و آن را با استفاده از Conjunction به جمله‌های پیچیده‌تر تبدیل کنید.
• در مقاله‌نویسی انگلیسی، تلاش کنید هر پاراگراف شامل حداقل یک جمله پیچیده باشد.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. I stayed home ___ it was raining. → because
2. She is very tired, ___ she is still working. → yet
3. I will call you ___ I arrive. → when
4. He can come ___ he finishes his homework. → if
5. She is not only intelligent ___ also very kind. → but

چالش‌ها و راهکارها در یادگیری گرامر انگلیسی از صفر تا صد

چالش ۱: حجم زیاد قواعد
بسیاری از زبان‌آموزان با دیدن تعداد زیاد قوانین گرامری دلسرد می‌شوند. مرور یکباره‌ی همه‌ی زمان‌ها یا ساختارها می‌تواند استرس‌زا باشد.
راهکار: یادگیری مرحله‌ای. مثلاً یک هفته فقط روی زمان حال ساده تمرکز کنید و بعد سراغ زمان بعدی بروید. استفاده از جداول خلاصه هم به نظم ذهنی کمک می‌کند.

چالش ۲: فراموشی قواعد پس از یادگیری
یادگیری بدون تمرین منظم باعث می‌شود قواعد خیلی زود فراموش شوند.
راهکار: تکنیک «تکرار با فاصله» (Spaced Repetition). هر قاعده را در فواصل زمانی مختلف مرور کنید: روز اول، سه روز بعد، یک هفته بعد و… . همچنین استفاده در مکالمه یا نوشتن خاطرات روزانه باعث تثبیت می‌شود.

چالش ۳: ترجمه تحت‌اللفظی از فارسی
بسیاری از خطاهای رایج (مثل I am agree یا He go) به دلیل ترجمه‌ی مستقیم از فارسی هستند.
راهکار: فکر کردن به انگلیسی و یادگیری جملات آماده (Chunks) به جای حفظ قوانین خشک. مثلاً جمله‌ی کامل I agree with you را به ذهن بسپارید، نه فقط فعل agree.

چالش ۴: درک نکردن تفاوت زمان‌ها
گاهی زبان‌آموزان بین زمان حال کامل و گذشته ساده یا بین شرطی‌های مختلف گیج می‌شوند.
راهکار: مقایسه‌ی متنی. یک جدول مقایسه‌ای تهیه کنید و مثال‌های مشابه در دو زمان مختلف بنویسید. این کار تفاوت‌ها را واضح‌تر می‌کند.

چالش ۵: بی‌انگیزگی در مسیر طولانی یادگیری
یادگیری گرامر مسیری زمان‌بر است و اگر زبان‌آموز انگیزه کافی نداشته باشد، خیلی زود متوقف می‌شود.
راهکار: هدف‌گذاری کوچک و ملموس. به جای گفتن «می‌خواهم کل گرامر را یاد بگیرم»، بگویید «این هفته زمان حال ساده را یاد می‌گیرم». همچنین، تماشای فیلم، خواندن اخبار یا گوش دادن به آهنگ‌هایی که قوانین یادگرفته‌شده در آن‌ها وجود دارد، روند یادگیری را جذاب‌تر می‌کند.

تمرین کوتاه (با پاسخ):

1. برای جلوگیری از فراموشی گرامر، بهترین روش چیست؟ → تمرین منظم و تکرار با فاصله
2. یکی از رایج‌ترین خطاهای ناشی از ترجمه فارسی به انگلیسی چیست؟ → I am agree (اشتباه)
3. چگونه می‌توان بین زمان‌ها تفاوت را بهتر فهمید؟ → با مقایسه‌ی متنی و جدول مثال‌ها
4. بهترین راه برای حفظ انگیزه چیست؟ → هدف‌گذاری کوچک و استفاده از منابع جذاب

جمع‌بندی نهایی

آموزش گرامر زبان انگلیسی از مبتدی تا پیشرفته مسیری است که از پایه‌ترین مباحث مثل زمان حال ساده شروع می‌شود و تا مباحث پیشرفته‌ای مانند جملات پیچیده و موصولی ادامه پیدا می‌کند. همان‌طور که دیدیم، هر بخش گرامر نقشی اساسی در بیان دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تر دارد: زمان‌ها به ما امکان می‌دهند ترتیب و زمان رویدادها را مشخص کنیم، ضمایر از تکرار جلوگیری می‌کنند، صفت‌ها و قیدها جمله‌ها را توصیفی‌تر می‌سازند، و حروف اضافه ارتباط میان کلمات را روشن می‌کنند. در سطح بالاتر، شرطی‌ها، زمان‌های کامل، جملات مجهول، نقل قول‌ها و ساختارهای پیچیده به زبان‌آموز قدرتی می‌دهند که بتواند همانند یک فرد بومی، روان و صحیح ارتباط برقرار کند. برای رسیدن به این سطح، انتخاب منابع آموزشی مناسب و مطالعه‌ی بهترین کتاب گرامر انگلیسی می‌تواند مسیر یادگیری شما را کوتاه‌تر و مؤثرتر کند.

اما باید به خاطر داشت که یادگیری سریع گرامر انگلیسی تنها به حفظ مجموعه‌ای از قوانین خشک محدود نمی‌شود. ارزش واقعی آن زمانی نمایان می‌شود که بتوانید این قوانین را در عمل به کار بگیرید: در مکالمه، نوشتار، شنیدار و حتی هنگام خواندن متن‌های خبری یا علمی. بدون تمرین عملی، حتی بهترین توضیحات هم به‌زودی فراموش می‌شوند.

برای موفقیت در این مسیر:

• یادگیری مرحله‌ای را رعایت کنید؛ هر بار یک مبحث.
• تمرین منظم داشته باشید؛ حتی روزی ۱۵ دقیقه هم کافی است.
• خود را در معرض زبان واقعی قرار دهید؛ فیلم، پادکست، کتاب و خبر.
• اشتباه کردن را بخشی از یادگیری بدانید و از آن نترسید.

در نهایت، گرامر نه مانعی برای صحبت کردن، بلکه ابزاری برای شفاف‌تر و دقیق‌تر بیان کردن است. با تمرین مستمر، شما هم می‌توانید به جایی برسید که با اعتمادبه‌نفس بگویید: «من گرامر انگلیسی را از صفر تا صد یاد گرفته‌ام.»